W czasach rosnącego konsumpcjonizmu, otwartych granic i sprzedaży internetowej, rola transportu towarów jest nie do przecenienia. W samej Polsce jest zarejestrowanych obecnie blisko pół miliona ciężarówek. Polski transport krajowy opiera się w około 70% na transporcie drogowym. Każdego dnia firmy transportowe i spedycyjne podejmują się działań logistycznych i organizują przewozy towarów po całej Europie. Jest […]
Czytaj więcejDopuszczalna masa całkowita pojazdu to prawnie uregulowana wartość masy pojazdu obciążonego osiami i ładunkiem, z jaką dany pojazd może legalnie poruszać się ulicami. Na dopuszczalną masę całkowitą pojazdu składa się masa całkowita samego pojazdu i ewentualne dociążenie towarem oraz paliwem.
DMC — co to?
Akronim DMC należy utożsamiać bezpośrednio z branżą transportową, bowiem oznacza on dopuszczalną masę całkowitą. Jeśli chodzi o transport krajowy, parametry te są regulowane przez ustawę z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym. Dokument ten definiuje DMC jako największą masę pojazdu obciążonego ładunkiem, dopuszczoną do poruszania się po drogach publicznych. Kolejnym dokumentem, tym razem określającym warunki techniczne oraz zakres ich niezbędnego wyposażenia jest Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 roku.
Dopuszczalna masa całkowita w Polsce
Dopuszczalną masę całkowitą dla pojazdów na polskich drogach określa właśnie Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 roku.
Jej zapisy mówią choćby o tym, że przyczepa jednoosiowa może osiągać maksymalną dopuszczalną masę całkowitą do 10 ton. Dwuosiowe pojazdy samochodowe lub przyczepy dwuosiowe są ograniczone do masy 18 ton, natomiast trzyosiowe pojazdy samochodowe mogą osiągać maksymalną masę 25 ton. Zestawy składające się z ciągnika siodłowego oraz trzyosiowej naczepy, często nazywane tirami, mogą osiągać dopuszczalną masę całkowitą nawet 40 ton. W przypadku transportu kombinowanego 40-stopowego kontenera ISO maksymalna dopuszczalna masa całkowita wynosi 44 tony. 40-stopowym kontenerem nazywamy ponad 12-metrową przestrzeń załadunkową. Taki kontener może pełnić także funkcję stałego magazynu.
Dopuszczalna masa całkowita w Europie
Dokumentem, który reguluje transport ciężarowy w Unii, jest dyrektywa Rady Europejskiej z 1996 roku. Określa ona limity wielkości i masy samochodów i pojazdów ciężarowych poruszających się po drogach Unii Europejskiej. Dyrektywa ta pozwala wielu państwom członkowskim na odstępstwa od norm, co czyni limity bardzo elastycznymi. Nieujednolicona polityka DMC doprowadziła do konieczności wspomagania się tabelkami przez kierowców ciężarowych. Warto także podkreślić, że podejście poszczególnych europejskich krajów w kwestii limitów dopuszczalnej masy całkowitej bardzo się różni. Abstrahując od dyrektyw Unii Europejskiej, infrastruktura drogowa krajów Europy Wschodniej różni się od chociażby niemieckiej. Na takim zróżnicowaniu cierpi właśnie transport międzynarodowy.
Gdzie jest DMC w dowodzie rejestracyjnym?
Wszelkie oznaczenia w dowodzie rejestracyjnym, mówiące o dopuszczalnej masie, znajdują się pod literą F.
- F.1 to dopuszczalna masa całkowita pojazdu, jaką może on osiągnąć Twój pojazd włącznie z ładunkiem, pasażerami i kierowcą, zgodnie z homologacją producenta samochodu i oczywiście przepisami prawa.
- F.2 mówi o dopuszczalnej masie całkowitej pojazdu zgodnie z przepisami krajowymi. W wielu pojazdach dane w rubrykach F.1 oraz F.2 się pokrywają. Oczywiście gdy są różne, nie powinniśmy przekraczać niższej z nich.
- F.3 jest zarezerwowane dla przyczepy z hamulcem. Określa maksymalną masę przyczepy (włącznie z jej ładunkiem), jaką dany pojazd może ciągnąć, pod warunkiem że przyczepa jest wyposażona w układ hamulcowy.
Rzeczywista masa całkowita a dopuszczalna masa całkowita
Dopuszczalna masa całkowita pojazdu to wartość stała. Za DMC przyjmuje się maksymalną dopuszczalną masę pojazdu określoną przez prawo. Zatem dopuszczalna masa całkowita jest wyłącznie teoretyczną granicą, której kierowca nie powinien przekraczać. Rzeczywista masa całkowita występuje za to w praktyce. Jest to aktualna masa pojazdu po dodaniu masy paliwa oraz przewożonych towarów. Warto znać, chociaż w przybliżeniu, aktualną rzeczywistą masę całkowitą, kiedy natrafimy na znak zakazujący poruszania się powyżej pewnej wartości masy. Każdy rozsądny kierowca powinien wiedzieć, że przekraczanie limitów masy całkowitej stanowi realne zagrożenie dla samego siebie oraz pasażerów. Zbyt duża masa wydłuża drogę hamowania, a także utrudnia kontrolę nad prowadzeniem pojazdu. Wpływa także na zużycie opon, klocków hamulcowych, a nawet silnika.
Jaka jest dopuszczalna ładowność naczepy tira?
Restrykcje dotyczące tirów poruszających się po terenie Unii Europejskiej dotyczą ich wymiarów oraz wagi. Dopuszczalna wysokość pojazdu ciężarowego wynosi 4 metry, szerokość to maksymalnie 3 metry. Bardziej skomplikowana jest kwestia długości. Jest to odpowiednio 16,5 metra w przypadku ciągnika siodłowego z naczepą, z kolei gdy kosztem naczepy zostanie użyta przyczepa, kierowca może sobie pozwolić na poruszanie się pojazdem mającym nawet 18,75 metra długości. Pomimo dużej powierzchni, jaką oferuje naczepa, zawsze należy zwracać uwagę na dopuszczalną ładowność. Jest to powiązane z liczbą osi naczepy, nie z jej rozmiarem. Przyczepy o dwóch osiach to pojazdy mogące przewozić maksymalnie 18 ton. Kolejna oś pozwala na dodatkowe 6 ton, czyli w sumie 24 tony ładunku.
Pamiętajmy, że każdego kierowcę, który przewozi ładunek przekraczający 3,5 tony, obowiązuje licencja transportowa. Ustawa o transporcie drogowym obejmuje obowiązek posiadania licencji na transport drogowy przedsiębiorców przewożących towary o łącznej masie ponad 3,5 tony w transporcie krajowym i ponad 2,5 tony w transporcie międzynarodowym.
Jaka jest dopuszczalna masa całkowita zespołu pojazdów?
Przechodząc do ładowności ciężarówek, limity są bezpośrednio uzależnione od liczby osi zespołu pojazdów. Jeżeli nasz pojazd, czyli ciągnik siodłowy z naczepą, posiada 4 osie (2 w ciągniku, 2 w naczepie), jego dopuszczalna masa całkowita nie może przekroczyć 36 ton. W przypadku pojazdu z 5 osiami (np. 2-osiowy ciągnik i 3-osiowa naczepa), DMC wzrasta do 40 ton.
Najwięcej może przewieźć zespół pojazdów z 3-osiowym ciągnikiem i 3-osiową naczepą, osiągając DMC 44 tony, ale tylko wtedy, gdy transport odbywa się w ruchu kombinowanym lub przewożone są ładunki masowe, zgodnie z przepisami.
Jak obliczyć dopuszczalną masę całkowitą zespołu pojazdów?
Na dopuszczalną masę całkowitą składa się zespół pojazdów, czyli w branży transportowej najczęściej ciągnik siodłowy oraz naczepa. Obliczanie dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu powinno odbywać się na podstawie informacji zawartych w dowodzie rejestracyjnym. Odpowiednie rubryki w dowodzie mówią o takich wartościach, jak:
- F.2, czyli dopuszczalna masa całkowita pojazdu,
- F.3, czyli dopuszczalna masa całkowita zespołu pojazdów,
- O.1, czyli maksymalna masa całkowita przyczepy wyposażonej w hamulec,
- O.2, czyli maksymalna masa całkowita przyczepy niewyposażonej w hamulec
Aby sprawdzić, czy masa zespołu pojazdów jest odpowiednia, należy do wartości, którą znajdziemy w rubryce F.2 dodać wartość z O.1 lub O.2 (w zależności od posiadania hamulca w przyczepie). Wynik nie powinien przekraczać wartości, która widnieje w rubryce F.3.