Kabotaż – co to jest i na czym polega ten rodzaj transportu?

Przez pojęcie kabotażu rozumie się transport towarów lub osób na terenie Unii Europejskiej i poza nim, poprzez przewoźników niezarejestrowanych w kraju usługi. Jest to zatem działanie gospodarcze na terenie innego kraju, niż ten, w którym firma ma siedzibę. Z definicji kabotaż jest świadczeniem usług tylko na terenie jednego państwa, a nie przekraczanie kolejnych granic. Intencją kabotażu zdaje się być przede wszystkim optymalizacja czasu i efektywności własnej pracy, przy jednoczesnym wspieraniu zagranicznej gospodarki. W jaki sposób?

Otóż dzięki transportowi kabotażowemu można zminimalizować puste przebiegi, ponieważ pozwala on na załadunek towaru w kraju docelowym i realizację zleceń lokalnych, zanim wróci ciężarówka. Dzięki temu spędza się mniej czasu w trasie bez ładunku.

Kabotaż to także krótszy czas realizacji transportu dla klientów. Wynika to z tego, że zagraniczni przewoźnicy mogą wypełniać lukę na lokalnym rynku transportowym, co zwiększa jego dostępność szczególnie w regionach, gdzie lokalnych przewoźników jest mniej.

Wszystko to wpływa na koszty operacyjne transportu. Jako że przewoźnik nie musi wracać pustym pojazdem, zmniejszają się koszty paliwa w przeliczeniu na przewiezioną tonę towaru. Ponadto kabotaż umożliwia lepsze planowanie tras, co dodatkowo skraca czas transportu i minimalizuje zużycie pojazdu.

Kabotaż ma zatem przełożenie na zwiększenie konkurencyjności na rynku. Pozwala on na lepsze wykorzystanie floty, co skutkuje oferowaniem bardziej konkurencyjnych cen. Co więcej, realizacja lokalnych zleceń może także prowadzić do nawiązania nowych, długoterminowych współprac z klientami w kraju docelowym.

Kabotaż – co to jest?

Kabotaż jest formą transportu towarów, który może być realizowany za pomocą pojazdu drogowego. Tym, co skłania przewoźników do kabotażu, jest możliwość pracy dorywczej na innych rynkach oraz zwiększenie własnej oferty bez obawy o straty spowodowane odległością transportu. Kabotaż opiera się na umowach zawartych między krajami Unii Europejskiej, mówiących o przewozie bilateralnym. Mówi się, że termin kabotażu powstał dzięki działaniom XV-wiecznego włoskiego podróżnika Giovanniego Cabota, jednak teoria ta nie została nigdy oficjalnie potwierdzona.

Przykłady kabotażu

Bardzo ważne jest rozgraniczenie zasad wjazdu na teren kraju, w którym planujemy świadczyć kabotaż. Jeśli granicę przekraczamy z ładunkiem, który przewozimy w ramach usługi transportu towarów, będziemy mogli przez kolejne 7 dni od daty rozładunku wykonać 3 przewozy w danym kraju przy okazji realizowanego zlecenia. Jeśli jednak specjalnie przekraczamy granicę, z pustą naczepą, aby zrealizować zlecenie dla podmiotu z zagranicy, możemy wykonać maksymalnie tylko ten jeden transport kabotażowy na terenie obcego państwa.

Zasady kabotażu

Przewozy kabotażowe znajdują zastosowanie na całym świecie, lecz są oczywiście ograniczone pewnymi prawami. Do 2020 roku przepisy i reguły kabotażu wewnątrz Unii Europejskiej regulowało Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1072/2009. 4 lata temu powstał tak zwany Pakiet Mobilności. Wprowadzane etapami prawo reguluje skalę obowiązywania kabotażu, czas pracy kierowców, przerwy, zmiany w kwestii kontroli kierowców i wiele innych. Zasady dotyczące częstotliwości świadczenia usług kabotażu są także ściśle określone, a prawo wymaga rzecz jasna pełnej dokumentacji. W razie kontroli celnej możemy zostać poproszeni o listy przewozowe, czy też faktury z wykonanych usług. Znajomość prawa oraz prowadzenie dokumentacji jest więc kluczowe, aby skutecznie i bezpiecznie realizować transport międzynarodowy.

Jak uzyskać zezwolenie na przewóz kabotażowy?

Aby uzyskać zezwolenie na przewozy kabotażowe, należy złożyć wniosek do Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego. Do wniosku należy jednak dołączyć co najmniej dwie pozytywne opinie, wydane przez organizacje zrzeszające przewoźników drogowych w Polsce. Warunkiem uznania opinii jest, aby organizacje opiniujące działały na szeroką skalę. Przewozy kabotażowe, jako przewozy bilateralne, są regulowane przez Pakiet Mobilności, ale również bezpośrednio przez dwa kraje, decydujące się na podjęcie współpracy. Przewóz kabotażowy musi być ubezpieczony na wypadek nieplanowanych i losowych sytuacji. Takie ubezpieczenie jest rozszerzeniem polisy od odpowiedzialności cywilnej przewoźnika.

Ile kabotaży można zrobić w Niemczech?

Transport z Polski do Niemiec dotyczy ogromnej ilości kierowców, którzy każdego dnia przekraczają granicę tych państw. Z powodu masowości tego zjawiska, jest ono jasno sprecyzowane prawnie. Kabotaż w Niemczech regulowany przez Pakiet Mobilności pozwala kierowcy na wykonanie 3 kabotaży w ciągu tygodnia lub jednego w ciągu 3 dni. W pierwszym przypadku wjeżdża do Niemiec z ładunkiem, w drugim z pustą naczepą. Kilka lat temu w życie weszły nowe regulacje. Zmiany w przepisach uchwalonych w 2022 roku zdefiniowały bowiem przerwy w świadczeniach usług kabotażu. Kierowca ma obowiązek odczekać 4 dni od ostatniego kabotażu, jeśli chce go przeprowadzić tym samym pojazdem. Co ciekawe, transport z Niemiec do Polski obejmują te same reguły. Analogicznie, jeśli niemiecka firma przewozowa zdecyduje się na przewóz kabotażowy na terenie Polski, musi to zrobić w ciągu 7 dni.

Kary za kabotaż w Niemczech

Na kary za złamanie reguł kabotażu narażeni są zarówno kierowcy, jak i przedsiębiorstwa transportowe. Kabotaż, za który obowiązuje kara, polega na przekroczeniu limitów czasowych, ilościowych określonych w ustawach Pakietu Mobilności. Poza tym kary bądź grzywny należy się spodziewać, jeśli naruszymy przepisy prawa transportowego obowiązującego aktualnie w Niemczech.

Cross-trade a kabotaż

Mniej zaznajomione z tematem osoby mogą łatwo pomylić transport kabotażowy z transportem typu cross-trade. Cross-tradem nazywamy przewóz towarów między dwoma krajami, z których żaden nie stanowi siedziby firmy przewozowej. Cross-trade nie posiada identycznych obostrzeń legislacyjnych, jakie obowiązują kabotaż. Cross-trade nie wiąże się z koniecznością spełnienia dodatkowych wymogów dotyczących ograniczeń liczby przewozów, jak ma to miejsce w przewozie kabotażowym.

Ubezpieczenie kabotażowe – co to jest?

Przewóz kabotażowy w większości krajów Unii Europejskiej musi być ubezpieczony na wypadek nieplanowanych i losowych sytuacji. Takie ubezpieczenie jest rozszerzeniem polisy od odpowiedzialności cywilnej przewoźnika i zwykle dotyczy mienia, osób oraz środowiska. Jak to bywa z ubezpieczeniami, zakres oferty jest bardzo szeroki i obejmuje mnóstwo ewentualności, dlatego wskazanym będzie dokładnie zapoznać się z poszczególnymi ofertami firm ubezpieczeniowych.