Podstawowym zadaniem kierowcy jest prowadzenie pojazdów ciężarowych. Podczas tej czynności przewożone są towary zarówno na terenie kraju, jak i poza jego granicami. Wydawałoby się, że to jedyny obowiązek kierowcy, jednakże wcale tak nie jest. Do jego obowiązków zalicza się także przygotowanie do przewozu oraz rozliczenie się z dokumentacji i wykonanych czynności po zakończeniu przewozu. W zakresie obowiązków kierowców znajdują się również załadunek i rozładunek towarów. Jak tę kwestię reguluje prawo? Jakie wyzwania stawia to ostatnie zadanie przed kierowcami?
Kierowca podczas załadunku
Podczas załadunku kierowca zobowiązany jest przyjąć ładunek w wyznaczonym przez załadowcę miejscu o danej porze. Co więcej, musi on być obecny przy załadunku. Jeśli nie ma takiej możliwości, powinien nanieść odpowiednią adnotację w liście CMR (Międzynarodowym Liście Przewozowym). Ponadto kierowca powinien zapoznać się z rodzajem i właściwościami ładunku oraz nadzorować załadunek, aby zapewnić bezpieczny przewóz i uniemożliwić przemieszczanie się towaru w trakcie przewozu.
Kierowca przy rozładunku
Podstawowym obowiązkiem kierowcy jest stawienie się u odbiorcy towaru w wyznaczonym przez niego miejscu i o zaplanowanym czasie. Miejsce i data są zawsze określone w liście przewozowym. Kierowca musi być obecny przy wszelkich czynnościach rozładunkowych. Jeśli jest to możliwe, powinien poznać ilość zdawanych jednostek ładunkowych. Bardzo ważne jest, aby kierowca otrzymał potwierdzenie odbioru.
Jak to wygląda w praktyce?
Kierowcy ograniczeni są czasem. Zdarza się, że docierają na miejsce załadunku bądź rozładunku z opóźnieniem powodowanym przez duże natężenie ruchu czy korki. Wówczas kierowcy mają wybór: albo czekają na swoją kolej, albo załadowują/rozładowują towar sami. Brzmi to bardzo znajomo, prawda?Większość decyduje się na samodzielne wykonanie pracy, aby zdążyć z pracą w wyznaczonym czasie. W takich sytuacjach za towar odpowiada sam kierowca, jako osoba rozładowująca. Jeżeli czynności te wymagają użycia wózków, musi mieć uprawnienia. Jeżeli czynności związane z rozładunkiem i ładunkiem towarów są wpisane w umowę pomiędzy kierowcą a jego pracodawcą, należy to do jego obowiązków. Jeżeli nie – nie powinien wykonywać tych prac, ponieważ wówczas w przypadku jakiegokolwiek wypadku ponosi całą odpowiedzialność.
Jeżeli pracodawca przymusza pracowników do załadunków i rozładunków bez odpowiednich szkoleń i bez wynagrodzenia, narusza prawo.
Co mówi prawo?
Niektóre firmy do zakresu obowiązków wliczają samodzielny załadunek i rozładunek i jest to całkowicie zgodne z prawem. Jednakże za te dodatkowe obowiązki kierowca powinien dostać należyte wynagrodzenie.
Polskie i europejskie prawo nie zakazuje kierowcy wykonywania prac załadunkowych/rozładunkowych. Zgodnie z dyrektywą 2002/15/WE Parlamentu Europejskiego i Rady UE do czasu pracy kierowcy zaliczają się wszelkie czynności w zakresie transportu drogowego. Wśród nich znajdują się: kierowanie pojazdem, załadunek i rozładunek, sprzątanie i konserwacja techniczna oraz każda inna praca zmierzająca do zapewnienia bezpieczeństwa pojazdu i jego ładunku.
Artykuł 6 Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców mówi, że załadunek i rozładunek to czynności wliczane do czasu pracy kierowcy. Muszą być one zarejestrowane jako „inna praca” kierowcy. W czasie wykonywania załadunku i rozładunku przestrzegane muszą być przepisy BHP odnośnie dopuszczalnych mas przemieszczanych przedmiotów, ładunków lub materiałów. Dopuszczalna masa ładunku przemieszczanego na wózku poruszanym ręcznie po płaskim terenie z twardą nawierzchnią nie może przekraczać 450 kg na jednego pracownika, łącznie z masą wózka (rozdział 6 § 21.1 Rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych). W przypadku gdy kierowca do załadunku i rozładunku musi używać wózka spalinowego lub elektrycznego, powinien posiadać wymagane uprawnienia do jego obsługi.
Aby nie doznać nieprzyjemnych rozczarowań i nie być zaskoczonym, podejmując pracę kierowcy, należy dokładnie zapoznać się z obowiązkami, jakie będą ciążyć na pracowniku. Poza samym transportem towarów kierowca może odpowiadać za samodzielny ich załadunek i rozładunek, ale należy mu się za to odpowiednie wynagrodzenie.